Przejdź do głównej zawartości

Rosja i Arabia Saudyjska -- przełom w relacjach?


 
Stosunki między Arabią Saudyjską a Rosją (wcześniej  ZSRR) bywały najczęściej  raczej chłodne. W ich poprawianiu  dawnymi czasy  ogromne zasługi  położyli  dwaj rosyjscy ambasadorzy – Karim Chakimow (w roli ambasadora urzędował w latach 1924-28; 1935-37) i Nazir Tjurjakułow  (1928-35) – W tamtym okresie  ZSRR dostarczał Arabii Saudyjskiej   benzynę (!) i żywność oraz  pomoc medyczną. W 1932 r. Moskwa i  Leningrad  witały u siebie  następcę tronu Królestwa Arabii Saudyjskiej (KAS). Obu ambasadorów Stalin kazał jednak w końcu  rozstrzelać, zaś ambasadę rosyjską w KAS w 1938 r. zamknięto.  Wzajemne stosunki mocno się ochłodziły. W czasie wojny w Afganistanie kraje zajęły wrogie pozycje, a po 1990 r. –  nie obdarzały się zaufaniem np. Rosja oskarżała KAS o wspieranie Czeczenii w czasie wojny z nią. Sytuacja zaczęła się poprawiać po 2000 roku, a w 2007 r. Arabię Saudyjską odwiedził nawet  Putin. Nawiązano stosunki biznesowe – obroty handlowe w 2012 r. sięgnęły miliarda dolarów, choć  w 2015 r. spadły o połowę w związku ze spadkiem cen ropy naftowej. Nie mniej porozumienie zawarte w ramach OPEC+ pozwoliło podnieść ceny tego surowca. Konflikt polityczno-religijny KAS z Iranem komplikuje sytuację na Bliskim Wschodzie, tym bardziej znacząca wydaje się więc tegoroczna,  październikowa wizyta Putina w Rijadzie.  Prezydentowi towarzyszyła liczna rzesza ministrów i biznesmenów oraz  reprezentanci RFPI (Rosyjski Fundusz Bezpośrednich Inwestycji). 
Jak stwierdził rosyjski minister energetyki „współpraca między Rosją i KAS w zakresie handlowo-ekonomicznym osiągnęła bezprecedensowo wysoki poziom, dokonaliśmy kompleksowego przełomu w naszych relacjach”. Na spotkaniu podpisano aż 21 dokumentów, a trochę wcześniej również  20.  RFPI i jego odpowiednik w Arabii Saudyjskiej zapewniły   realizację ponad 30 inwestycji w obu krajach.  Potwierdzono też dalszą współpracę w ramach OPEC+.  Główne zakresy inwestycji to przemysł wydobywczy, budowa  fabryki eksploatacji i przetwórstwa metanolu w Obwodzie Amurskim (2 mln ton rocznie), kolejnictwo, kosmonautyka, atomistyka, współpraca naukowa w zakresie sztucznej inteligencji.  Znacznie rozszerzono dostawy rolnicze do KAS, zwłaszcza pszenicy – celem jest osiągnięcie obrotów w handlu żywnością  rzędu $2 mld.  Putin spotkał się z królem Salmanem i wyraził wdzięczność następcy tronu, który, jego zdaniem, był inicjatorem porozumienia, a jako dysponent państwowego funduszu inwestycyjnego wyasygnował miliardy dolarów w rosyjskie projekty. Oczywiście nie obyło się bez podarków. 
 Putin podarował Saudom   rzadkiego ptaka -- kamczackiego sokoła (ros. krecziet) do polowań. Ten piękny ptak ma rozpiętość skrzydeł ponad 120 cm.  Już od średniowiecza uchodził za cenny dar symbolizujący pokój, porozumienie i stabilizację stosunków.  Saudowie z kolei  podarowali Putinowi obraz z widokiem ich pałacu królewskiego.  Sokół sokołem, ale wyraźnie Putin  zawierając z KAS liczne  umowy w sferze energetyki i atomistyki  warte miliardy dolarów skomplikował sytuację w regionie.  Stany Zjednoczone są nadal o wiele  mocniej niż Rosja powiązane ekonomicznie i wojskowo  z Arabią Saudyjską, ale Rosja uchodziła za Sojusznika szyickiego  Iranu, wrogo nastawionego  (ze wzajemnością) wobec sunnickich Saudów.  Przy rozmowach o ewentualnym zakupie  kompleksów przeciwrakietowych S-400, Saudowie wyraźnie sugerowali -- nie sprzedawajcie Iranowi S-300, to kupimy od was S-400.

Komentarze