Rosjanie jako konsumenci 2018

Eksperci RANCh i GS czyli centrum naukowo-badawczego przy prezydencie Rosji opublikowali dane na temat sytuacji społecznej i stopnia zadowolenia z niej obywateli, uzyskane z kilku niedawnych  sondaży oraz dane nt. imigracji i emigracji.  Wyodrębnili 4 poziomy konsumpcji: biedy, możliwości zmian, ryzyka i komfortu. Pierwsza, ich zdaniem, obejmuje  obecnie  22% . Ludzie z tej grupy są zmuszeni do wyboru – chleb, marchew  i ziemniaki czy najtańsze niezbędne lekarstwa.  Druga  (35% obywateli) obejmuje ludzi mających co jeść i w co się ubrać, dla których jednak większa inwestycja – lodówka, meble, telewizor czy komputer – stanowi poważny problem: muszą oszczędzać lub wziąć kredyt.  Bardzo niestabilna pod względem konsumpcji  jest trzecia grupa  (14,1%) – część z nich obecnie stać na zakupy, ale obawia się spadku dochodów, innych z kolei nie stać, ale liczą na zmianę na lepsze. W strefie komfortu jest około 28,3% obywateli. Chodzi o Rosjan, których w razie potrzeby stać na zakup towarów długiego wykorzystywania bez obawy o stan finansów w najbliższym czasie. Oficjalna  statystyka mówi, że dochody w Rosji (w porównaniu z takim samym okresem 2017) nieznacznie spadły (1-2%) w  sierpniu i wrześniu, a zwiększyły (1,4%) w październiku. Wg oficjalnych statystyk Rosjanie poniżej granicy ubóstwa w 2017 r. stanowili 13,2% populacji (19,3 mln). Przy tym odnotowano wzrost optymizmu u konsumentów w stosunku do lat 2015-2016, gdy koncentrowali się  wyłącznie na oszczędzaniu, chociaż jeszcze nie osiągnięto poziomu wydatków i nadziei  sprzed kryzysu. Nowym zjawiskiem jest powszechność brania kredytów konsumenckich (21% kredytobiorców ma trudności z ich spłatą), za to osobiste oszczędności oscylują koło 4% i są najniższe od wielu lat.
 Negatywnym zjawiskiem jest zmniejszanie się liczby  ludności – w 2018 roku -- do 146,8 mln. W relacji do roku ubiegłego ludność zmalała o 83 tys. Znacznie zmniejszyła się liczba imigrantów z sąsiednich krajów – w 2018 r. (styczeń do końca września) przyjechało ich 90 tys., gdy w takim samym okresie roku 2017 – 156 tys.  Imigracja  tylko w połowie  wyrównała naturalne straty ludności z 2016 r.   Badano też (ankiety, wywiady)  środowiska rosyjskich emigrantów. Szacuje się, że za granicą liczba osób urodzonych w Rosji wynosi ok. 2,7 mln, z czego 1,5 mln zachowało obywatelstwo rosyjskie. Nie planuje powrotu co 3 osoba. Zmienił się kierunek emigracji – nie tylko Izrael, USA i Niemcy, ale też inne kraje Europy i Australia.  Osoby z wyższym wykształceniem stanowią ok. 40% emigrantów. Głównym powodem opuszczenia Rosji jest niepewna sytuacja ekonomiczna.